Voorstel pandemieverdrag voor WHA78

De International Negotiating Body (INB) slaagde er vorig jaar niet in met een voorstel te komen voor World Health Assembly 77. Gisteren is de INB bij de 13e meeting tot een voorstel gekomen ter goedkeuring bij WHA78.

Zie ook:
Pandemiewetgeving – Waar blijven de stukken voor WHA77? &
IHR-transformatie
m.b.t. ontwikkeling pandemiewetgeving door INB en de werkgroep voor IHR-wijzigingen

Juridisch bindend of niet?

In het nieuwsbericht van de WHO over het voorstel staat o.a. “The proposal affirms the sovereignty of countries to address public health matters within their borders, and provides that nothing in the draft agreement shall be interpreted as providing WHO any authority..”.
bron: who.int

WHO-secretariaat over de ‘legal architecture’ van een pandemie-instrument, annexes in protocollen

De INB vroeg bij de 10e meeting aan het het WHO-secretariaat verduidelijking over de ‘legal architecture’ van het verdrag, waaronder de relatie met de IHR en de werking van bijlagen en protocollen:

Hierbij is het antwoord op de vraag
‘Is it possible to include both legally binding and non-legally binding text?’:
Ja.
(voor zowel de IHR als een pandemieverdrag)


bron: who.int, pagina 3 en 5

De WHO benoemt dat lidstaten soeverein zullen blijven. 

Wat zijn de mogelijke wettelijke consequenties van 'inlegvelletjes', van protocollen en bijlagen?

Nederlands team bij de onderhandelingen.

Op de website van WHO of Rijksoverheid zijn geen lijsten van betrokken Nederlandse onderhandelaars te vinden.
Wel publiceren medewerkers van de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging in Geneve berichten op LinkedIn, waarbij ook dankwoorden worden uitgesproken richting collega’s met wie samen is gewerkt bij de onderhandelingen voor het voorstel.

Suzanne Damman (Health Attaché, WHO pandemic preparedness) noemt hierbij de volgende namen:
Maurice G., Mark van Passel, Carolina dos S Ribeiro, PhD, Astrid Dunselman, *Roland Driece, Paul Bekkers, Lars Tummers, Andrea Connell, Veronika Flegar, Matthijs Groeneveld, Bas Nijhuis, Andri van Mens, Thijs van den Heuvel, Jip Steehouwer, Mieke Molthof, Petra van den Hende
bron: LinkedIn,

‘Maurice G.’ schrijft o.a. dat er nog onderhandeld zal worden over een belangrijke bijlage:
“The Treaty text still has to be approved by the World Health Assembly from 17-29 May 2025 and negotiations will continue on an important Annex to the Treaty. But the main hurdle has been taken”
bron: LinkedIn

*Co-chair Roland Driece werd bij de 10e INB-meeting opgevolgd door de Franse Anne-Claire Amprou, naast co-chair Precious Matsoso.
Zie over Roland Driece ook het bericht Pandemieverdrag | transparantie, inspraak en consequenties uit 2022

Voorstel niet op tijd gedeeld voor WHA78?

Van 19-27 mei 2025 vindt de World Health Assembly 78 plaats, met als punt 16.2 op de voorlopige agenda het INB-voorstel. De benodigde bijlage (A78/10) is echter nog niet beschikbaar gesteld.
Het voorstel lijkt alleen via andere bronnen online te vinden te zijn (zoals via keionline of James Roguski).

Uit WHA Rules of procedure.

bron: who.int (Information and rules of procedure)

Agendastuk A78/10 ontbreekt op 17 april op de website van WHA78:

bron: who.int


Is de WHO niet te laat met het aanleveren van de stukken voor WHA78?
Zal minister Agema het voorstel van de INB voorleggen aan de Tweede Kamer?

Vraagtekens.net geeft geen duiding of meningen, maar verzamelt officiële bronnen, stelt vragen en nodigt onderzoeksjournalisten, Kamerleden en anderen uit dit nader te onderzoeken.

Lees “Voorstel pandemieverdrag voor WHA78” verder

Wetgeving maatregelen infectieziektenbestrijding | parallelle ontwikkelingen

IHR & pandemiewet
WPG & Staats(nood)- en crisisrecht

Er zijn verschillende ontwikkelingen gaande met betrekking tot nieuwe richtlijnen en wetgeving. Het gaat hierbij om zowel internationale als nationale ontwikkelingen. De ontwikkelingen kunnen grote gevolgen hebben voor de relatie tussen burgers en overheden en voor de relatie tussen nationale overheden en de supranationale World Health Organization van de Verenigde Naties. De komende tijd worden bevoegdheden voor het treffen van maatregelen in het kader van infectieziektenbestrijding in wetgeving opnieuw geformuleerd.
Hieronder volgen verschillende relevante bronnen over de ontwikkelingen die momenteel gaande zijn (+ extra bronnen met achtergrondinformatie).

Ontwikkelingen

INTERNATIONAAL (tijdlijn)
Pandemieverdrag: de International Negotiating Body (met de Nederlandse topambtenaar Roland Driece als co-chair) houdt zich bezig met onderhandelingen voor een pandemic treaty (documenten)
International Health Regulations: een Review Committee bekijkt voorstellen voor aanpassingen van de IHR2005 m.b.t. tot onder andere surveillance, bestrijding van ‘desinformatie’ en IHR-verplichtingen waarvoor landen door de WHO ter verantwoording kunnen worden geroepen.

NATIONAAL
Wet Publieke Gezondheid: wetsvoorstellen voor wijzigingen van de WPG voor een ‘versterkte pandemische paraatheid‘.
Aanpassingen van de IHR zullen naar verwachting ook gevolgen hebben voor de WPG, die op de IHR gebaseerd is.
Modernisering staats(nood)-recht en crisisrecht: de behandeling van voorstellen voor de wijziging van de WPG speelt ook een rol bij de modernisering van het staats(nood)-recht en crisisrecht, waar sinds 2018 aan wordt gewerkt
(verder werkt het Kabinet sinds 2019 aan een veiligheidsstrategie en is er een multidisclipinair netwerk Nationale Veiligheid met verschillende spelers, waarbij het RIVM het secretariaat voert)
*update, routekaart modernisering staatsnoodrecht 2023*

Lees “Wetgeving maatregelen infectieziektenbestrijding | parallelle ontwikkelingen” verder

Pandemieverdrag | transparantie, inspraak en consequenties

Zie ook Wetgeving maatregelen infectieziektenbestrijding
parallelle ontwikkelingen
van 5 februari 2023

Regering en Tweede Kamer besteden vrij weinig aandacht aan de onderhandelingen van de WHO over een pandemieverdrag, het is dan ook lastig hier informatie over te vinden.
Van Haga en Van Houwelingen stelden kamervragen en Van Houwelingen diende een motie in tegen vaccinatieplicht als mogelijk gevolg van een pandemieverdrag, de motie werd aangenomen. In 2020 diende Anne Kuik een motie in voor een mondiale gezondheidsstrategie.

De huidige internationale gezondheidsregeling (IHR2005) is bindend, maar het lijkt erop dat een uitbreidend pandemieverdrag nationale overheden ook bepalingen zou kunnen opleggen, met minder beperkingen dan de IHR2005.
Vraagtekens.net heeft geprobeerd hierover, en over de onderhandelingen, informatie te vinden, en deelt hieronder de bronnen.

Vraagtekens.net geeft geen duiding of meningen, maar verzamelt officiële bronnen, stelt vragen en nodigt onderzoeksjournalisten en kamerleden uit dit nader te onderzoeken.

ZIE OOK
Wetgeving maatregelen infectieziektenbestrijding | parallelle ontwikkelingen
met verschillende relevante bronnen over de ontwikkelingen die momenteel gaande zijn
(update van 5 februari 2023)


Co-chair van WHO ‘s INB: Roland Driece (via Outi Kuivasniemi)


Wat is de rol van topambtenaren bij de onderhandelingen?
Wat is de rol van instituut Clingendael?
Wat is de rol van de Graduate Institute in Genève en het 'Governing Pandemics Initiative'?
(wordt verderop vermeld)

Wordt er in de kamer gedebatteerd over de inhoud en wenselijkheid van een pandemieverdrag?
Kan de Tweede Kamer invloed uitoefenen op de onderhandelingen?

Roland Driece co-chair
International Negotating Body

Wybren van Haga stelde op 18 februari schriftelijke vragen over de voorbereidingen voor onderhandelingen over een pandemieverdrag.
Hij vroeg onder andere:

Bron: Antwoorden, 23 maart 2022
(zonder vermelding van de naam Roland Driece)

Door de WHO is bekendgemaakt dat de Nederlander Roland Driece op 24 februari is gekozen als co-chair van de INB, de International Negotiating Body. Roland Driece is directeur Internationale Zaken bij het Ministerie van VWS.

Bron: WHO, 22 maart 2022
(Tedros vermeldt Roland Driece op 12 april in:

Public hearings regarding a new international instrument on pandemic preparedness and response,
1e video vanaf 5:50 over de treaty als ‘game changer’ , bij 7:25 melding Roland Driece)

Bij de Clingendael-event ‘Going Dutch on Global Health’ op 25 oktober 2021 formuleerde Roland Driece het verdrag als volgt ‘The treaty should of course be: ‘All the things we need'”, waarbij hij ook spreekt over ‘strenghten production capacity’ en het ‘World Local Production Forum’ waarbij Nederland partner is van de WHO:

vanaf 53:39
Lees “Pandemieverdrag | transparantie, inspraak en consequenties” verder