‘Onbekend risico’ – niet-medische mondkapjes

Het RIVM deelde in 2021 zorgen over de mogelijk schadelijke gevolgen van nanomaterialen in niet-medische mondkapjes, ook wel ‘wegwerpmondkapjes’. Het ging hierbij om een onderzoek in opdracht van het ministerie van VWS, na berichtgeving over bezorgdheid bij verschillende organisaties.
Ondanks deze zorgen is er vanuit de overheid geen waarschuwing aan burgers gegeven en bleef het het dragen van wegwerpmondkapjes adviseren. Alleen burgers die zelfstandig op zoek zijn gegaan naar publicaties van het RIVM werden hier voorzichtig over geïnformeerd. Bovendien werd in deze publicaties niet verwezen naar eerdere inzichten van RIVM-onderzoekers over mogelijke schadelijkheid van nanomaterialen bij inademing.


bron: https://www.rijksoverheid.nl – 14 januari 2022

RIVM deelt zorgen veiligheid


April 2021
In april 2021 beschreef het RIVM zorgen van Europese gezondheids- en milieuorganisaties over de veiligheid van nanomaterialen voor mens en milieu. Het RIVM schreef in het artikel ‘Zijn niet-medische mondkapjes met nanomaterialen veilig?’ o.a.:

“Wat nog niet bekend is of nanomaterialen vrijkomen uit mondkapjes. Als dat het geval is, kunnen mensen ze inademen tijdens het dragen van het mondkapje.”

Het RIVM verwees hierbij ook naar het Belgische onderzoeksinstituut Sciensano, dat onderzoek deed naar de veiligheid van mondkapjes.


bron: rivm.nl – ‘Zijn niet medische mondkapjes met nanomaterialen veilig?’

Onderszoeksopdracht VWS 2021

Het RIVM publiceerde in november 2021 ‘Chemische veiligheid mondkapjes’, de voortgangsrapportage van een onderzoek in opdracht van het ministerie van VWS, in het dankwoord wordt het Belgische Sciensano genoemd.
(opdracht 5.1.03 ‘Beleidsadvisering cosmeticaproducten & chemische productveiligheid’ – pdf via RIVM)
Opvallend is dat in deze rapportage regelmatig wordt vermeld dat er nog maar weinig informatie beschikbaar is, terwijl over de invloed van nanodeeltjes eerdere publicaties van onderzoeken op de RIVM-site te vinden zijn. Hierbij wordt ook mogelijke schadelijkheid voor de gezondheid genoemd, waaronder bij de inademing van extra kleine nanodeeltjes.

Inzichten uit eerdere onderzoeken over nanodeeltjes

In 2013 vertelt onderzoekster Hedwig Braakhuis dat er bij het RIVM een longmodel is ontwikkeld om effecten van inademing van nanomaterialen te onderzoeken (video 1:04, RIVM), omdat deze voorkomen in sprays.

In 2014 verwijst het RIVM naar het onderzoek Particle size dependent deposition and pulmonary inflammation after short-term inhalation of silver nanoparticles waarin wordt aangegeven dat toxiciteit van nanozilver voor de longen toeneemt naarmate deeltjes kleiner worden.
Noot: bij het onderzoek werden deeltjes ter grootte van 410nm en 15nm met elkaar vergeleken. In dit onderzoek uit 2022 over effectiviteit van mondkapjes wordt geschreven over zilver nanodeeltjes met een grootte van 4nm.

In de publicatie ‘Nanodeeltjes kunnen vanuit de longen in het bloed terecht komen‘ schrijft het RIVM in 2017, n.a.v. een onderzoek over gouddeeltjes:
Hoe kleiner de deeltjes, hoe makkelijker ze in het bloed terecht kunnen komen. Het is aannemelijk dat hart- en vaatziekten daardoor kunnen verergeren.
Vanuit het RIVM waren Paul Fokkens en John Boere bij de twee bovenstaande onderzoeken betrokken.

In het artikel ‘Titaniumdioxide mogelijk kankerverwekkend‘ schrijft het RIVM onder meer ‘Het blijft onzeker of titaniumdioxide ook bij mensen longkanker kan veroorzaken na inademing.’ n.a.v. resultaten bij onderzoek naar ratten, waarbij ontstekingen en longkanker werden waargenomen.

Verder publiceerde het RIVM ook onderzoeken over mogelijke gevolgen van nanodeeltjes voor het geheugen, het microbioom en nakomelingen. Klik hier voor een overzicht.

Lees “‘Onbekend risico’ – niet-medische mondkapjes” verder

Onduidelijkheid over onderzoek naar relatie tussen vaccinatie en oversterfte

Op 21 november stelde Pieter Omtzigt kamervragen over de oversterfte in Nederland ‘Het vervolgonderzoek naar oversterfte in Nederland in de periode 2020-2022’. Hierin vraagt hij naar de mogelijkheden voor het verstrekken van gegevens ten behoeve van onderzoek naar oversterfte. Hij verwijst hierbij naar eerdere uitspraken van Ernst Kuipers:

Bronnen, (via tweedekamer.nl):
21 november 2022 - kamervragen Pieter Omtzigt - 'Het vervolgonderzoek naar oversterfte in Nederland in de periode 2020-2022'
28 september 2022: 'Stand van zaken oversterfte onderzoek, datatoegang, afdoen correspondentie- en informatieverzoek en mensen met een kwetsbare gezondheid...' waarnaar hierboven wordt verwezen, Ernst Kuipers 
1 december 2021 - Motie van het lid Omtzigt over een onderzoek naar de oorzaken van oversterfte 
Lees “Onduidelijkheid over onderzoek naar relatie tussen vaccinatie en oversterfte” verder

Vaccinindustrie | Publiek-Private Samenwerking in Nederland

29 oktober 2021

In februari stelde de overheid Hans Schikan aan als special envoy vaccins, hij zit o.a. in het topteam van Health-Holland, de naam van de Topsector Life Sciences & Health. Hij adviseert de overheid over ‘Hoe Nederland kan bijdragen aan de productie van COVID-19 vaccins’, zo staat vermeld in de brief ‘Stand van zaken COVID-19‘ van augustus.
Health-Holland is verweven met PharmInvestHolland (voor publiek-private samenwerking) en InvestInHolland. Dit is een netwerk waarvoor het NFIA internationale bedrijven aantrekt, dit ‘Netherlands Foreign Investment Agency’ valt onder het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Op de website van InvestInHolland zijn verschillende succesverhalen te lezen over bedrijven in Nederland en de aantrekkelijke mogelijkheden die Nederland te bieden heeft. In het succesverhaal over Pfizer legt Marc Kaptein uit dat er nauw wordt samengewerkt met universiteiten en dat de komst van de EMA naar Nederland de industrie een boost kan geven.

De verhuizing van het EMA van Londen naar Amsterdam in 2019 werd beschouwd als een impuls: nieuwe kansen voor de Topsector Life Science & Health, Health-Holland. Dit resulteerde in een actieprogrammaHealth-Holland was ook betrokken bij de economische missie naar Boston (2019), waar de overheden van Nederland en Boston het Transatlantic Life Sciences Partnership ondertekenden.

Hieronder brengt Vraagtekens.net een collectie bronnen over deze onderwerpen onder de aandacht in een tijdlijn. In het eerste deel staan bronnen over de privatisering van het productiedeel van het voormalige NVI (Nederlands Vaccin Instituut) en over de verkoop van het Antonie van Leeuwenhoekterrein, waar ook het RIVM is gevestigd. Bij de bronnen vanaf 2017 gaat het onder meer over publiek-private samenwerking en de regelgeving omtrent productie. Vraagtekens.net analyseert niet, maar verzamelt en nodigt onderzoeksjournalisten en anderen uit dit nader te onderzoeken.

Bij mobiele weergave is landscape modus aanbevolen

Vaccinindustrie | Publiek-Private SamenwerkingBronnen
2012 De Cyrus Poonawalla Group neemt het productiedeel van het NVI over (Nederlands Vaccin Instituut, voorheen onderdeel van het RIVM) en wordt hiermee eigenaar van het bedrijf Bilthoven Biologicals (BBio).
Partners: de Bill & Melinda Gates Foundation (BMGF), World Health Organization (WHO), United Nations Children Fund (UNICEF), Global Polio Eradication Initiative (GPEI).

M.b.t. de onderzoeksafdeling van het voormalige NVI (Intravacc) is regelmatig gesproken over privatisering, maar de privatisering is geannuleerd/opgeschort.
Bilthoven Biologicals, hoe het begon


Partners



Overheid.nl
2012/
2013
Oprichting stichting-Alt milieuvergunning USPB
“Na de verkoop van de vaccinproductiefaciliteiten van het NVI aan Bilthoven Biologicals B.V. en daarna de verkoop van het terrein, worden de terrein brede milieuvergunningen beheerd door Stichting Antonie van Leeuwenhoek-terrein (Stichting-ALt).”
Stichting-ALt.nl

Statuten
(html-versie)
2013/
2014
De Rijksoverheid verkoopt het Antonie van Leeuwenhoekterrein waar o.a. het RIVM is gevestigd, aan Bilthoven Biologicals (van de Cyrus Poonawalla Group).

(2014 transactie, zie PelsRijcken)
Utrecht Science Park Bilthoven

Pelsrijcken.nl
juni 2016HollandBio presenteert het plan ‘Life Sciences 2030’.
‘Het plan bevat een scenario om in 2030 bij de wereldtop in de life sciences te gaan behoren.’ HollandBio is de belangenvereniging van biotech-bedrijven in Nederland  
HollandBio

Health-Holland
dec 2016Kamerstuk 33567 | Oprichting Stiching Antonie van Leeuwenhoek-terrein, Edith Schippers
en het voornemen Intravacc te verzelfstandigen.

“Vermijden belangenverstrengeling.
Nadat de productiefaciliteiten van het Nederlands Vaccin Instituut (NVI) medio 2012 zijn verkocht aan Bilthoven Biologicals (Bbio) zijn de voormalige taken van het NVI op het gebied van Onderzoek en Ontwikkeling, na de opheffing van het agentschap NVI per 1 januari 2013, verdeeld over het RIVM en Intravacc.”  
Overheid.nl
2016Poonawalla Science Park B.V. (PSP) wordt eigenaar en beheerder van het terrein ‘Antonie van Leeuwenhoekterrein, waar o.a. het RIVM is gevestigd.  (Utrecht Science Park Bilthoven, idem als boven)

Cyrus Poonawalla, bio
2017Poonawalla Science Park B.V. gaat een samenwerking aan met Utrecht Science Park.
Het Antonie van Leeuwenhoekterrein krijgt de naam USPB, Utrecht Science Park Bilthoven

Organisaties op het USPB:
(USPB, idem als boven)


Stichting ALt, Organisaties
2017Oprichting PharmInvestHolland “om het R&D investeringsklimaat voor biofarmaceutische bedrijven in Nederland te versterken. Het breed gedragen initiatief is in 2017 opgericht onder de vlag van de Topsector Life Sciences & Health, Health-Holland.”
“PharmInvestHolland is niet verantwoordelijk voor het aantrekken van internationale bedrijven. Onder de noemer Invest in Holland vervult de Netherlands Foreign Investment Agency deze rol.”

Onder andere de Rijksoverheid, Health-Holland en Invest in Holland worden vermeld als deelnemer van PharmInvestHolland.

Zie ook: Pfizer success story‘A truly integrated part of the biotech ecosystem in the Netherlands
PharmInvestHolland

Flyer (2018):‘The Netherlands Europe’s most attractive and innovative biopharmaceutical industry environment’

InvestInHolland: About NFIA, Your One-Stop Shop for Success in the Netherlands
2018Oprichting Intravacc B.V. (plannen)
Verschillende kamerstukken over mogelijke privatisering Intravacc., o.a. van Bruno Bruins en Tamara van Ark
Eerstekamer.nl, dossier
2019Verhuizing van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) van Londen naar AmsterdamRijksoverheid
juli 2019Economische missie vanuit de overheid naar Boston voor partnerschap Nederland-Massachusetts.
Betrokken bedrijven kwamen uit de sectoren Life Sciences & Health, Robotics/Artificial Intelligence en Climate Resilience.
In het missieboekje staan ook Nederlandse universiteiten onder ‘company profiles’ vermeld.
Rijksoverheid,
via Web Archive

Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland, missieboekje
2019Transatlantic Life Sciences Partnership
Ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst in ‘Life Sciences’ Nederland-Massachusetts.
In addition to the signatories, Health-Holland, MassBio, HollandBIO and the Henri A. Termeer Tribute Committee will provide support for accelerating the growth of their life sciences hubs and the global opportunities for their respective domestic research organizations and companies.
Health-Holland,

Innovation Quarter

Termeer Foundation

2019/
2020
Uitwerking ‘Actieprogramma voor Topsector Life Sciences & Health’. Op initiatief van EZK en VWS en naar aanleiding van de impuls door de komst van de EMA voor de sector (het actieprogramma vermeldt ook ‘belangrijke internationale partners’ als de WHO en de Bill & Melinda Gates Foundation).

Link naar Health-Holland bij de RVO (Rijksdienst voor ondernemend Nederland, over o.a. financiële steun bij Publiek-Private samenwerkingsverbanden, PPS)
Overheid.nl
en
Health-Holland (pdf)

(Rijksoverheid)
mei 2020Invest in Holland publiceert een succesverhaal over Bilthoven Biologicals
‘Knowledge-sharing leads to long-term success for BBio in the Netherlands

InvestInHolland
juli 2020‘How the Netherlands Became a Key Player for Vaccine Development’,
een informatieve blog op de website van InvestInHolland
InvestInHolland
2020Tijdelijke regeling afwijkende behandeling vergunningaanvragen gentherapie in verband met bestrijding COVID-19  Overheid.nl, maart Overheid.nl, juli
juli 2020Verordening (EU) 2020/1043 van het Europees Parlement en de Raad

“Op 17 juli 2020 heeft de Europese Commissie een Verordening gepubliceerd welke een dag later, op 18 juli 2020, van kracht is geworden. Door deze Verordening 2020/1043 zijn delen van de ggo-regelgeving buiten werking gesteld indien sprake is van klinisch onderzoek voor COVID-19. Zo is er geen ggo-vergunning nodig voor klinisch onderzoek naar curatieve of preventieve behandeling van COVID-19. Als gevolg van de Verordening 2020/1043 is de Nederlandse “Tijdelijke regeling afwijkende behandeling vergunningaanvragen gentherapie in verband met bestrijding COVID-19” buiten werking gesteld“  
Europa.eu

Loket gentherapie, RIVM

Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO)
juli 2020Europese Commissie presenteert EU-strategie voor vaccins
‘De regelgevingsprocessen zullen flexibel zijn, maar blijven robuust’
 
Europa.eu
(EU-vaccinstrategie nieuw)
aug 2020GAVI kondigt samenwerking met SII aan (Serum Institute of India, van Cyrus en Adar Poonawalla)

Geneva, 7 August 2020 – A new landmark collaboration between SII, the world’s largest vaccine manufacturer by volume, Gavi and the Bill & Melinda Gates Foundation will accelerate the manufacture and delivery of up to 100 million doses of COVID-19 vaccines for low- and middle-income countries (LMICs) as part of the Gavi COVAX AMC, a mechanism within the COVAX Facility.

Cyrus Poonawalla is ook eigenaar van Bilthoven Biologicals en van het Antonie van Leeuwenhoekterrein.
GAVI.org

SII
sept 2020Besluit Wob-verzoek contacten met farmaceuten, en naar aanleiding van bezwaar: Beslissing op bezwaar op besluit op Wob-verzoek over contacten met het farmaceutisch bedrijfsleven  Rijksoverheid.nl en Rijksoverheid.nl (besluit op bezwaar) Ministerie van EZK
nov 2020Kamerbrief over aankoop COVID-19 vaccins  Rijksoverheid.nl
nov 2020Invest in Holland publiceert een succesverhaal over Pfizer  ‘A truly integrated part of the biotech ecosystem in the Netherlands’

Invest in Holland
2020-2023INTERNATIONAL STRATEGY 2020-2023, Top Sector Life Sciences & Health
“The internationalisation strategy of the Top Sector Life Sciences & Health (LSH) 2020-2023 builds further upon the successful implementation of the strategy of the past five years. More focus and depth have been incorporated and new developments and opportunities, such as the location of the EMA in the Netherlands and the growing biotech sector, take a more prominent position to further strengthen the business climate.”  
Health-Holland
(o.a. pag.8 over samenwerking US en samenwerking China)
jan 2021Intravacc benoemt drie leden in de raad van commissarissen:
Nico Oudendijk (voorzitter), Bruno Bruins en Karin Dorrepaal.

Per 1 januari 2021 is Intravacc een zelfstandige vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV) geworden, een zogenoemde ‘beleidsdeelneming’ met De Staat der Nederlanden als enig aandeelhouder
Intravacc.
feb 2021Hans Schikan, met veel ervaring in de biopharma, start als special envoy vaccins. Hij zit in het topteam van Health-Holland, Topsector Life Sciences & Health

Rijksoverheid

(bio bij Pharvaris)
feb 2021Intravacc neemt moderne pilot productiefaciliteit in gebruik en start concept-design van multifunctionele vaccinfabriek  Intravacc
 mrt 2021Tamara van Ark beantwoordt kamervragen over de ontwikkelingen rondom de verkoop van Intravacc, zij geeft aan dat aandelen van Intravacc voorlopig in handen van de staat zijn.

Informatie op de website van Pels Rijcken (die adviseerde over o.a. Intravacc) over de Publieke Aandelen Monitor (PAM).

Marien de Jonge, broer van Hugo de Jonge, zit in de wetenschappelijke adviesraad van Intravacc
Overheid.nl

 



Intravacc, advisory board
mrt 2021Jaarrekening RIVM 2020
“Vaccinvoorraad
Het RIVM heeft diverse verplichtingen voor afname van vaccins bij leveranciers. Deze meerjarige contracten bevatten marktgevoelige informatie, waardoor omvang en looptijd van deze contracten niet in de jaarrekening kan worden vermeld.”  
Rijksoverheid, pdf
pag. 19
mrt 2021Rapport van Special Envoy Hans Schikan over mogelijkheden opschaling: 
‘Vaccins, van productie tot preparedness’  (Bijlage bij kamerbrief van 23 maart)
De VIG (Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen) wordt vermeld in een tabel met aanbevelingen, bij communicatie: ‘Beter begrip creëren rond vaccinproductie’

Leden van de VIG zijn onder meer Pfizer, Janssen en AstraZeneca
Rijksoverheid, rapport

Tweede Kamer , kamerbrief

HollandBio, +tabel met aanbevelingen
april 2021Stichting AL-t krijgt een vergunning voor het uitbreiden van het GGO-gebiedOverheid.nl, maart Overheid.nl, april (pdf) (GGO-vergunningverlening)
 juli 2021Pandemic preparedness Act now | bijlage bij brief Stand van zaken COVID-19, van Health-Holland

“Per mei 2021 richtte het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in het kader van onder andere pandemic preparedness een Interdepartementale Stuurgroep in, en een onafhankelijke Taskforce, onder leiding van special envoy vaccins Hans Schikan, met drie Werkstromen: ‘Voorkomen’, ‘Verbinden’ en ‘Voorbereiden’, de drie V’s. Het Werkspoor ‘Voorbereiden’”, met de Topsector Life Sciences & Health (LSH; Health-Holland) en haar Topteam in the lead, werd gevraagd om met spoed voorstellen te genereren voor vaccinproductiefaciliteiten en -capaciteit in ons land en bovendien de Minister en Stuurgroep te voorzien van adviezen omtrent die voorstellen.”

Tweede Kamer   (Of via de brief, 3e bijlage)  
aug 2021Brief ‘Stand van zaken COVID-19’ + bijlagen, Hugo de Jong
VWS stelt een taskforce aan en vraagt ‘Topsector Life Sciences & Health’ om voorstellen te doen voor vaccinproductie.
Deze Topsector heet ‘Health-Holland’, special envoy Hans Schikan is lid van het TopTeam van Topsector LSH, Health-Holland.

Tweede Kamer, brief met bijlagen

LinkedIn, Hans Schikan
sept 2021Beantwoording Kamervragen over de uitgelekte contracten met Pfizer
De contracten van Pfizer met Albanië en met Brazilië zijn uitgelekt (de ‘Pfizer-leak’). De inhoud van deze contracten leidde tot kritiek en ongerustheid. Pfizer-CEO van Latijns Amerika Carlos Murillo verklaarde onder ede dat Pfizer voor elk land dezelfde voorwaarden heeft gesteld in het leveringscontract. Het leidde in Nederland tot kamervragen, ingediend door Pepijn van Houwelingen. Hugo de Jonge vermeldt bij meerdere antwoorden dat afspraken uit de overeenkomsten onder de geheimhoudingsplicht vallen.
Rijksoverheid


Bron: Kamerstuk uit 2016, Overheid.nl. Oprichting Stichting Antonie van Leeuwenhoek-terrein, Edith Schippers



Bron:Kamerstuk 33567 nr. 8, 2016, Overheid.nl


Bron: Kamerstuk 34951 nr. A;1, 2018, Overheid.nl


bron: Kamerstuk 29477 nr. 628, 2019
, Overheid.nl


Bron: Rijksoverheid (archiefpagina, Wayback Machine)


Bron: Intravacc (persbericht over vaccinontwikkeling)



Bron: Health-Holland, Actieprogramma Topsector Life Sciences & Health


Bron: Tweede Kamer, Stand van zaken COVID-19, 13 augustus 2021



Bron: Cyruspoonawalla.com.
Eigenaar van o.a. Bilthoven Biologicals en het Utrecht Science Park Bilthoven, waar ook het RIVM is gevestigd
(via paardenraces en -fokkerij in aanraking gekomen met de vaccinindustrie).



Bron: ‘Vaccins van productie tot preparedness’ pag. 4,
bijlage bij brief Stand van zaken COVID-19, 23 maart 2021



Bron: belangenvereniging HollandBio, Life Sciences 2030, pag. 8


Kan publiek-private samenwerking worden beschouwd als geïnstitutionaliseerde belangenverstrengeling? 

Is er sprake van corporatisme?

Waarom is er in de brieven Stand van zaken COVID-19 een focus op vaccinatie, en niet op medicatie?

Is het overheden toegestaan om geheime afspraken met bedrijven te maken?

Bron: RIVM, pdf pag.19


Bron: Rijksoverheid


Bron: uitgelekt contract Pfizer-Albanië. Pfizer-CEO van Latijns Amerika Carlos Murillo verklaarde onder ede dat Pfizer voor elk land dezelfde voorwaarden heeft gesteld in het leveringscontract. Bij Beantwoording Kamervragen over de uitgelekte contracten met Pfizer, waarin Hugo de Jonge zich bij de beantwoording van meerdere vragen beroept op de geheimhoudingsplicht die op de overeenkomt met Pfizer rust

Europarlementariër Cristian Terheş toont vrijgegeven contracten waarin grote delen zijn weggelakt tijdens een persconferentie op 28 oktober 2021:


Bron: health-holland.com

Mondkapjes – bevordering antisociaal gedrag

“A key strategy to get rid of the paradox and its danger is to try to de-activate the built-in social rules of people, by triggering an explicit counter-effect mechanism and so turning unconscious social behavior into conscious anti-social behavior.
Massimo Marchiori

Gedragsonderzoek RIVM

De gedragsunit van het RIVM verwijst in een document van 1 september 2020 naar een onderzoek van Massimo Marchiori. Hierin wordt gepleit voor het veranderen van onbewust sociaal gedrag in bewust antisociaal gedrag.
Dit kan via visuele stimuli als mondkapjes, waarbij het effect van zelfgemaakte mondkapjes groter zou zijn.


-Massimo Marchiori spreekt van een verandering van onbewust sociaal gedrag in bewust antisociaal gedrag. 
Vindt het RIVM dit wenselijk?

- In het document van 1 september wordt gesproken over het verstrekken van 'niet alleen informatie', maar ook 'empathie-verhogende berichten'. 
Acht het RIVM de burger in staat om zelf afwegingen te maken?

- In diverse publicaties, waaronder onderstaand document, wordt aangegeven dat de mondkapjes gedragsverandering tot doel hebben: het gaat hierbij om afstand houden. Heeft afstand houden nut?
Als afstand houden geen nut blijkt te hebben, komt dan ook de mondkapjesplicht te vervallen?

-Marchiori beschrijft dat zelfgemaakt mondkapjes tijdens zijn onderzoek leidden tot meer afstand. 
Is er sprake van een verband met de oorspronkelijke plicht tot het dragen van niet-medische mondkapjes en de instructies op de website van de Rijksoverheid voor het zelf maken van mondkapjes?

Naleving van richtlijnen rond social distancing en afstand houden: inzichten vanuit de gedragswetenschappelijke literatuur
RIVM, gedragsunit


“Geef dus niet alleen maar informatie over de regels, maar gebruik empathie-verhogende berichten waarin ook de mogelijkheid wordt
benadrukt dat men anderen (en nog beter: kwetsbare, identificeerbare dierbaren) besmet. Laat hiermee dus de consequenties van regelschending zien.”

“Het inzetten van visuele stimuli zoals mondkapjes en veiligheidsbrillen kan mogelijk behulpzaam zijn in het bewustmaken van besmettingsgevaar door fysieke nabijheid (Marchiori 2020, preprint).”
(zie onder een fragment uit dit onderzoek)

“..Het gebruik van een mondkapje door de “social distancing belt” drager vergrootte de gemiddelde afstand tot 58 cm een medisch mondkapje en 69 cm met een zelfgemaakt mondkapje. Het gebruik van een veiligheidsbril in combinatie met een mondkapje vergrootte de afstand nogmaals significant naar gemiddeld 79 cm voor een bril met medisch mondkapje en naar 92 cm voor een bril met zelfgemaakt mondkapje. Gebaseerd op deze uitkomsten suggereert de auteur dat het gebruik van visuele stimulansen zoals mondkapjes en veiligheidsbrillen behulpzaam kan zijn in het bewustmaken van besmettingsgevaar door fysieke nabijheid.

Bron: RIVM/gedragsonderzoek

Onderzoek Marchiori

Marchiori beschrijft een paradox: hij concludeert dat mensen zonder mondkapje of veiligheidsbril minder afstand houden. Hij verklaart dat dit een gevolg zou zijn van onbewust sociaal menselijk gedrag dat, via visuele stimuli die gevaar uitstralen, kan worden veranderd in bewust antisociaal gedrag.
(zie blauwe tekst hieronder en bijlage)

COVID-19 and the Social Distancing Paradox: dangers and solutions
Massimo Marchiori


The common behavior of Social Distancing exhibits a paradoxical and very dangerous behavior, which could explain the relative inefficiency of Social Distancing alone to disable the virus spreading. The essence of this paradox probably lies in the intrinsic social nature of our human collective, that social component that makes us aggregate and live in communities, so favoring social versus anti-social behavior. This built-in behavior is likely hard to alter, especially in everyday situations like walking: consequently, this counter-intuitive behavior of social distancing in the unmasked case is very dangerous and it should be subject of special attention, being a critical risk factor even in quarantine, due to necessary mobility (people have to go out at least to grab food). Limiting transportation mobility, like done in Italy, can in fact aggravate this problem. Even worst, this risky social behavior has been resilient to enforcement and media campaigns, thus also explaining the inefficiency of many public health measures against COVID-19.
A key strategy to get rid of the paradox and its danger is to try to de-activate the built-in social rules of people, by triggering an explicit counter-effect mechanism and so turning unconscious social behavior into conscious anti-social behavior.
This safety trigger can be activated via visual stimuli that remind of the danger of social proximity, making people change their common dangerous behavior and implement a safer social distancing strategy.
Wearing a mask instead triggers this sort of repulsive effect, “pushing farther” people and the skew of the distribution, changing their common behavior so to gain social distance (even by stepping out of sidewalks). The distance increases with patched DIY masks, confirming the effect of a visual stimulus. Goggles act as “social distance boosters”, again consistently with the hypothesis that a visual stimulus signaling danger makes people more sensible to safety and increases social distancing protection. The good news is that the effectiveness of this booster seems also consistent with time.

Bron: https://arxiv.org/pdf/2005.12446.pdf

Mogelijk virusverspreiding ondanks vaccinatie


Waarom wordt overwogen om mensen die niet gevaccineerd zijn de toegang tot sommige plaatsen en activiteiten te ontzeggen als niet bekend is of vaccinatie virusverspreiding voorkomt, terwijl dit wel als reden wordt aangevoerd?

Vragen en antwoorden coronavaccins, werking.
RIVM-website:

Kan ik na vaccinatie anderen nog besmetten met corona?
Vaccinatie beschermt tegen ziekte door corona. We weten nog niet of iemand die gevaccineerd is het virus toch kan verspreiden. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere: voor gevaccineerde personen gelden voorlopig dezelfde maatregelen als voor mensen die niet gevaccineerd zijn.

Bron:
https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/vragen-antwoorden#werking

Screenshot:
Besmetten na vaccinatie

Overheidscommunicatie & cijfers


Waarom noemt het RIVM aan het begin van een bericht een stijging van 27% (meldingen), zonder dit compenseren met het hogere aantal testen (24,5% meer testen)? 

Heeft het feit dat sinds 1 december ook mensen zonder klachten worden getest invloed gehad op de stijging van 11,1% naar 11,6% positief geteste personen?

Waarom noemt Hugo de Jonge tijdens de persconferentie van 8 december alleen de absolute stijgingen?

Het RIVM vermeldt in het bericht op 8 december dat er een stijging van positieve tests is van 11,1% naar 11,6%. Dit is 0,5% meer en een stijging van 4,5% ten opzichte van de periode ervoor. (0,5/11,1=0,045)
Tijdens de persconferentie op diezelfde dag verwijst Hugo de Jonge naar de hoge stijging van het aantal meldingen in absolute aantallen, maar niet naar de procentuele stijging van het aantal positieve tests.

Bericht van het RIVM, 8 december 2020

Zorgwekkende stijging aantal meldingen COVID-19,

“Afgelopen week zijn er 27% meer nieuwe meldingen van COVID-19 besmettingen gerapporteerd dan een week eerder. In de week van 2 tot en met 8 december zijn er 43.103 nieuwe personen met een positieve COVID-19 uitslag gemeld. Dit is een stijging van ruim 9.000 meldingen vergeleken met de week daarvoor toen 33.949 meldingen werden gerapporteerd. In iedere veiligheidsregio is sprake van een stijging in het aantal positieve testuitslagen per 100.000 inwoners. Meer mensen hebben zich laten testen. Het percentage mensen met een positieve testuitslag is gestegen naar 11,6%. In de week ervoor was dat 11,1%.  Het reproductiegetal ligt nog steeds ongeveer op 1.

“Meer mensen getest
Van 30 november tot en met 6 december werden in de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst -teststraten 339.054** testen afgenomen. Dat zijn 66.780 testen meer dan de week ervoor toen de GGD’en 272.274 mensen op COVID-19 hebben getest. Van 320.205 testen is de testuitslag bekend. Van deze groep testten 37.267 (11,6 %) personen positief. Het percentage positief nam gedurende de week toe, zowel bij personen met als zonder klachten.
Vanaf 1 december kunnen huisgenoten en mensen die in het bron- en contactonderzoek (BCO bron- en contactonderzoek ) van de GGD’en als overig nauw contact naar voren zijn gekomen, zich na vijf dagen quarantaine zonder klachten laten testen met een PCR polymerase chain reaction  test. Bij een negatieve uitslag mag men uit quarantaine. Dit geldt ook voor mensen die een melding van de CoronaMelder-app hebben gekregen. Er zijn van 1 tot en met 7 december 18.700 mensen getest zonder klachten. Dat is 6,7% van het totaal aantal afgenomen testen.  Van deze testen waren er 1.923 positief (10,3%)”

Bron: https://www.rivm.nl/nieuws/zorgwekkende-stijging-aantal-meldingen-covid-19

Persconferentie 8 december 2020

Onderstaand citaat begint bij 11:30

Hugo de Jonge:


Want we zien dat er nog steeds veel te veel mensen besmet raken. Twee weken geleden daalde het aantal besmettingen nog, afgelopen week zien we dat het aantal positieve testuitslagen weer stijgt: van 34.000 twee weken geleden naar ruim 43.000 afgelopen week, gemiddeld ruim 6000 positieve testuitslagen per dag. Het aantal nieuwe opnames in de ziekenhuizen neemt nauwelijks meer af en dat geldt ook voor het aantal mensen dat met corona in het ziekenhuis ligt.

Bron: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/..

Uitspraak rechter over communicatie coronavirus, 9 december 2020

De Staat hoeft gebruik PCR-test niet te staken en hoeft communicatie over het coronavirus niet aan te passen


De verstrekte informatie is ook controleerbaar, zowel door de Tweede Kamer als voor het publiek. Het is niet gebleken dat de overheidscommunicatie tot nu toe feitelijk onjuist, misleidend of bovenmatig angstaanjagend is geweest

Bron:
https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact..

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2020:12449